تعجب‌آور بود ! (یادداشت میهمان)

آیت‌الله هاشمی رفسنجانی، ریاست محترم مجمع تشخیص مصلحت نظام در سفر اخیر خود به کرمان اظهاراتی داشته است که متأسفانه مانند بسیاری از اظهارنظرهای ایشان طی چند ماه اخیر، سوال‌برانگیز و تعجب‌آور است. انتخابات ریاست‌جمهوری و مذاکرات و نهایتاً توافق ژنو میان ایران و گروه‌ کشورهای 5+1، محورهای اصلی سخنان آقای هاشمی رفسنجانی در سفر چند روزه اخیر ایشان به کرمان است که با آب و تاب فراوان از سوی روزنامه‌ها و سایت‌های وابسته به جبهه اصلاحات منتشر شده و همزمان با استقبال رسانه‌های غربی و عربی روبرو گردیده است.
آیت‌الله رفسنجانی در بخشی از سخنان خود گفته است؛ «وقتی وزیر خارجه آمریکا به وزیر خارجه ایران می‌گوید ما خلف وعده خود را جبران می‌کنیم و مذاکرات باید ادامه یابد؛ یعنی عزم قدرت‌های غربی برای گفت‌وگوهای دوستانه با ایران جدی است.»
آقای هاشمی می‌گوید: «وزیر خارجه آمریکا به وزیر خارجه ایران گفته است که مسئله تخلف آمریکایی‌ها را در ژنو جبران می‌کنیم و شما به مذاکرات خود ادامه دهید.» و تاکید می‌کند؛ «بعد از اینکه آمریکا پس از توافق ژنو چند تحریم جدید را انجام داد، مذاکره‌کننده‌های ما آن قدر مقاوم هستند که جلسه را به هم زده و به ایران بازگشتند.»
آقای هاشمی طی سخنانی، تغییر نگاه قدرت‌های غربی نسبت به ایران را به خاطر هوشیاری مردم در برگزیدن اندیشه اعتدالی در انتخابات و تدبیر رهبر معظم انقلاب دانسته و اظهار داشته است: «وقتی رهبری رای مردم را حق‌الناس خواندند، هم موجی در داخل برای امیدواری و اعتماد مردم ایجاد شد و هم زبان غربی‌ها برای ایجاد شبهه در سلامت انتخابات بسته شد.»
وی با اشاره به نقش رهبری در شرایط موجود گفت: «به‌رسم نمک‌شناسی باید بگویم که تصمیمات رهبری کارگشا بود.»
آیت‌الله هاشمی رفسنجانی در اولین روز سفر خود نیز گفته بود؛ «اگر انتخابات خوب انجام شد به این دلیل بود که رهبری معظم فرمودند رای مردم حق‌الناس است و خداوند حق‌الناس را نمی‌بخشد، بنابراین کسی جرات نکرد رای مردم را مخدوش کند. اگر این اصل ثابت بماند در آینده نیز همیشه رای مردم حفظ خواهد شد. وقتی هم مذاکرات می‌خواهد شروع بشود عده‌ای اعتراض کرده و از سازشکاری حرف به میان آوردند، اما رهبری فرمودند که این‌ها بچه‌های انقلاب هستند.»
آقای هاشمی همچنین گفت: «وقتی که اولین امضا را کردند دوباره اعتراضات شروع شد که چرا امضا کردید اما رهبری فرمودند آنچه که در گزارش آمده پیروزی است و من از تلاش‌ها تشکر می‌کنم. در نتیجه این بیانات بود که زبان افراد معترض بسته شد. گفته‌های رهبری در این سه مقطع به داد ما رسید و خاصیت ولایت فقیه همین است که بن‌بست‌ها را بشکند مواظب باشد طغیان نشود.»
درباره این بخش از اظهارات آقای رفسنجانی، پرسش‌هایی مطرح است که از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1- آیت‌الله رفسنجانی در حالی از «وعده جبران» آمریکایی‌ها از سوی جان کری در مذاکره تلفنی وی با آقای ظریف وزیر امور خارجه کشورمان سخن می‌گوید که اظهارات آقای ظریف در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری شبکه 2 سیمای جمهوری اسلامی ایران با ادعای ایشان مغایرت دارد. وزیر خارجه کشورمان در این گفت‌وگو که بعد از مکالمه تلفنی با جان کری صورت پذیرفته بود، کمترین اشاره‌ای به وعده جبران آمریکایی‌ها نداشت.
2- آقای رفسنجانی، تحریم 18 شرکت و شخصیت از سوی آمریکایی‌ها که بعد از توافقنامه ژنو صورت پذیرفته است را، برخلاف توافق ژنو و نقض آن معرفی کرده و به نقل از مذاکره تلفنی وزرای خارجه ایران و آمریکا، می‌گوید جان‌کری در این مکالمه تلفنی به ظریف قول داده است که «تخلف آمریکایی‌ها در ژنو را جبران می‌کنیم» و خطاب به وی تاکید کرده است که «شما به مذاکرات خود ادامه دهید»! این ادعا در حالی است که آقای ظریف، معتقد است تحریم‌های جدید - 18 شرکت - اساساً نقض توافق ژنو نبوده است! بنابراین اگر سخن آقای ظریف را بپذیریم - گفت‌وگوی ویژه خبری با شبکه 2 - از نظر و نگاه ایشان تحریم جدید 18 شرکت از سوی آمریکا، ‌«خلف وعده» و «تخلف» نبوده است! که به قول آقای هاشمی، آمریکایی‌ها در پی جبران آن باشند! و چنانچه اظهارات آیت‌الله هاشمی را قبول کنیم، باید سخنان آقای ظریف را خلاف واقع و غیرقابل قبول بدانیم! چرا که فقط یکی از این دو اظهارنظر متفاوت و مغایر با یکدیگر را می‌توان پذیرفت. اظهارات آقای رفسنجانی؟ یا سخنان آقای ظریف؟!
3- آقای هاشمی رفسنجانی می‌گوید «بعد از این که آمریکا پس از توافق ژنو، چند تحریم جدید را انجام داد، مذاکره‌کننده‌های ما، آن قدر مقاوم هستند که جلسه را به‌هم زده و به ایران بازگشتند.»
درباره این بخش از اظهارات آقای رفسنجانی باید گفت؛ گروه کارشناسی وزارت خارجه به فاصله چند روز بعد از ترک مذاکرات کارشناسی با نمایندگان و کارشناسان گروه 5+1 به میز مذاکرات بازگشتند، بی‌آنکه در این فاصله چند روزه اتفاق جدی افتاده باشد. بنابراین ترک جلسه کارشناسی و بازگشت دوباره آنان به میز مذاکرات را نمی‌توان نشانه «مقاومت» دانست. مخصوصا آن که برخلاف ادعای آقای هاشمی رفسنجانی، طرف آمریکایی به خاطر وضع تحریم‌های جدید، پوزش نخواسته و وعده جبران نداده است و به قول آقای ظریف، تحریم‌های جدید نقض توافقنامه ژنو هم نبوده است!
4- انتظار از آیت‌الله هاشمی این بود که در اظهارات خود غیرقابل اعتماد بودن آمریکا را بازگو کند و از این رهگذر ضمن بصیرت‌افزایی برای مخاطبان خویش، به آنان درباره حیله‌ها و ترفندهای شیطان بزرگ هشدار دهد، ولی سخنان ایشان حتی اگر چنین منظوری نداشته باشند، «تبرئه» آمریکا تلقی می‌شود!
در این‌باره باید گفت؛ جمعیت حاضر در سخنرانی آیت‌الله هاشمی رفسنجانی با توجه به پیمان‌شکنی و زیاده‌خواهی آمریکا در جریان مذاکرات هسته‌ای و البته به روال همیشه که از بصیرت و هوشیاری آنان خبر می‌دهد، شعارهای «مرگ بر آمریکا» سر داده بودند. بنابراین بعید نیست که آقای هاشمی با مشاهده خشم مردم از اظهارات کینه‌توزانه مقامات رسمی آمریکا در پی کاستن از این خشم نزدیک به انفجار بوده‌اند، غافل از آن که، تبرئه طرف مقابل بی‌آن‌که آقای هاشمی بخواهند، تضعیف تیم مذاکره‌کننده کشورمان را به دنبال دارد.

محمدمهدی شفیعی

کلمات کلیدی : کرمان، هاشمی، امریکا، غربیها، مذاکرات، 5، 1، وزارت، خارجه، مرگ بر امریکا، ژنو، تیم، مذاکره، کننده، بصیرت، هوشیاری، تحریم، جدید، سخنرانی، رف