مهدی کروبی از موضعی که هفت ماه بر آن پافشاری کرد و به بهانه آن مواضعی تندی علیه جمهوری اسلامی و مسئولان عالی رتبه کشور گرفت، عقب نشینی کرد.

دبیر کل حزب اعتمادملی که گفته می شود حزبش در آستانه انحلال قرار دارد، امروز در حاشیه کنگره سراسری حزب مردم سالاری در گفت وگو با خبرنگاران، از "ادعای بدون سند تقلب" پا پس کشید و اعلام کرد که "رئیس جمهور را به رسمیت می‌شناسم."

موضع جدید آقای کروبی آنقدر ناگهانی و تامل برانگیز بود که در کمتر از دقایقی با پوشش همه رسانه های اینترنتی همراه شد.

گرچه شیخ اصلاحات از علت این "تغییر مسیر" ناگهانی سخنی نگفت اما بنابر اخبار مختلفی که در هفته های اخیر از جزئیات جلسات خصوصی سران اصلاحات، منتشر شده است، "استفاده ابزاری" شخصیت های مطرح این جریان از آقای کروبی، علت اصلی موضع جدید شیخ بوده است.

بارهایی که کروبی به دوش کشید

دبیر کل حزب اعتمادملی پس از اعلام نتایج انتخابات ریاست جمهوری دهم، گرچه کمتر از یک درصد آرا را کسب کرده بود اما به پیروی از آقای موسوی، مدعی تقلب شد و در ادامه حتی بخش زیادی از سنگینی طرح این ادعا را به دوش کشید.

علاوه بر این، طرح دیگر "ادعاهای بدون سند" و "هزینه زا"، همچون ادعای آزار جنسی بازداشت شده ها و سناریوی "هفتاد و دو کشته سازی" بر عهده آقای کروبی گذاشته شد.

صدور بیانیه علیه مسئولان ارشد نظام و ساختار جمهوری اسلامی هم، از دیگر برنامه هایی بود که به صلاحدید شخصیت های مطرح جریان اصلاحات، در دستور کار شیخ اصلاحات قرار گرفت.

با این حال اعتراض های آقای کروبی به جلسات خصوصی رهبران اصلاح طلب، هرگز باعث نشد که نقش او در پیشبرد اهداف فرقه سبز، جدی گرفته شود به طوری که تصمیمات اساسی، بدون اطلاع و حضور دبیر کل حزب اعتمادملی گرفته می شد.

به همین دلیل، آقای کروبی پس از اطلاع از برخی جلسات خصوصی دوم خردادی ها، نسبت به طرح بعضی مسائل و اهمیت ندادن به نقش او ابراز گلایه کرد.

او اخیرا گفت که "بعضی از این آقایان می خواهند سر سفره آماده بشینند، زمانی که باید حرف می زدند و عمل می کردند، پنهانی نامه نگاری کردند، خاتمی سر من کلاه گذاشت، آن از آن حرفش که یا من یا موسوی و این از حرف های امروزش که از ما عبور کرده است."

موضع جدید آقای کروبی در اذعان به دروغ بودن "ادعای تقلب"، پس از این رویدادها اتخاذ شده است.

پروژه اعتدال نمایی، طرحی که کروبی ناخواسته به آن پایان داد

البته گفته می شود که شیخ اصلاحات این سخنان را از آن جهت بیان کرده که به سناریوی جدید آقای موسوی و آقای خاتمی که به همراه برخی شخیصت های مطرح طراحی شده هم، پی برده است.

آنچنان که فعالان سیاسی عنوان می کنند، بر اساس این طرح قرار بوده که شیخ اصلاحات همچنان به تندروی در برابر جبهه نظام تشویق شود و به موازات آن، میرحسین و خاتمی با به نمایش گذاشتن برخی مواضع معتدل‌تر، نخبگان و مردم را به "افراطی نبودن" خود راضی کنند.

اتخاذ برخی مواضع معتدل، همچون کوتاه آمدن آقای موسوی از ادعای تقلب، در کنار بیانیه آخر شیخ اصلاحات که پر بود از توهین به نظام و مسئولان جمهوری اسلامی یکی از مراحل این طرح سیاسی بود که درصدد به نمایش گذاشتن نوعی از "اعتدال"موسوی و خاتمی در مقایسه با "افراطی گری" کروبی بود.

بر پایه طرح مذکور که برخی تحلیلگران سیاسی از آن به "پروژه اعتدال نمایی" یاد می کنند، قرار بود که برخی شخصیت های مطرح و طراحان این پروژه، نقش "میانجی" و "پایان دهنده مشکلات" را ایفا کنند و با مسئولان ارشد نظام به چانه زنی بپردازند تا مسیر "بازگشت بدون شرط" آقای موسوی و آقای خاتمی به صحنه سیاسی کشور را هموار کنند.

نامه محمد خاتمی و علی اکبر محتشمی پور، اعضای مجمع روحانیون، به مسئولان عالی رتبه نظام که در آن از افراطیون و فرقه سبز اعلام برائت شده و رویکرد برخی سران اصلاحات را نادرست دانسته اند، در راستای تحقق همین طرح ارزیابی شد.

با این حال اصرار این شخصیت ها بر فاش نشدن جزئیات نامه نگاری ها نشان داد که آنان درصدند، مسیر بازگشت خود را با اجرایی کردن پروژه مذکور و در جریان "تعاملات پشت پرده" هموار کنند.

اما با حرکت غیرمنتظره ای که امروز آقای کروبی در صفحه شطرنج سران اصلاحات انجام داده است، اکنون عنوان "در نطفه خفه شدن" برای این طرح سیاسی بکار برده می شود.

شیخ اصلاحات البته، آنچنان که از اعتراض اخیرش به خاتمی بر می آید، برای عقب نماندن از سران اصلاحات و تلاش برای بازگشت به صحنه سیاسی دست به چنین اقدامی زد.

راه نجات

بر این اساس، کروبی مسیر "بازگشت بدون شرط" سران اصلاحات را بار دیگر مسدود کرد به طوری که حتی عبارت "در آفساید قرار گرفتن" برای آنان بکار برده می شود.

اما در عین حال علاوه بر گزینه ای که مسئولان ارشد نظام در مقابل سران اصلاحات قرار داده اند، برخی سیاسیون معتقدند که همچنان می توان "پروژه اعتدال نمایی" را ادامه داد.

طبق نظر این عده از سیاسیون، سران اصلاحات برای به نمایش گذاشتن آنچه "اعتدال" خوانده شده، مجبورند تا به "عقب نشینی" دیگری در صفحه شطرنج دست بزنند و از بخش دیگری از ادعاهای خود دست بکشند.

این عقب نشینی می تواند، کوتاه آمدن از بخش دیگری از بیانیه هفدم آقای موسوی و یا دست کشیدن از حمایت اغتشاشگران و اعلام برائت تلویحی و یا حتی صریح از آنان باشد؛ موضوعی که همانند عقب نشینی آقای کروبی، در هر صورت با واکنش منفی فرقه سبز و مقامات و رسانه های غربی و صهیونیستی همراه خواهد بود چرا که منافع آنان را دچار خدشه خواهد کرد.

راه دیگری که پیش از این و از سوی مسئولان بلندپایه نظام و حامیان انقلاب اسلامی پیش روی سران اصلاحات گذاشته شد، این بوده است که سران اصلاحات باید پشیمانی خود را از رویدادهای اخیر به صورت "رسمی و آشکار" اعلام کنند.

علاوه بر این، از سوی مسوولین نظام تاکید شده است خسارت هایی که در ایام پس از انتخابات و در نتیجه مواضع و رفتار این افراد به مردم و نظام تحمیل شده است، لازم است تا از سوی خود آنان جبران شود و در نهایت، لازم است تا این افراد تبعیت عملی خود از قانون را با تسلیم در برابر محاکم احتمالی قضایی نشان دهند.

کلمات کلیدی : خاتمی، موسوی، عقب نشینی، مهدی کروبی،، و، را به، آفساید، برد